Escape from Freedom / Ο φόβος μπροστά στην ελευθερία

lf a man cannot stand freedom, he will probably turn Fascist. This, in the fewest possible words, is the essential argument in this modem classic, ESCAPE FROM FREEDOM. The author, Erich Fromm, is a distinguished psychologist, late of Berlin and Heidelberg, now of New York City. He applies the psychoanalytical method to the illness of our civilization which expresses itself in an abject submission to dictatorship. It is true that the rise of democracy set men free and brought to an end the authority of the medieval state and the medieval church. But it brought into existence a society where a man feels isolated from his fellows, where relationships in an industrial age are impersonal, where insecurity replaces a sense of belonging. This sense of isolation may drive an individual to one of various forms of escape. lt may drive a people to seek escape in blind devotion to a Leader, in utter submission to an all-powerful State, into a barbarous and sadistic program of aggression against minority groups or neighbor nations. Few- books since the rise of the dictators have thrown such light upon our times. Few books have penetrated so clearly into the causes of Fascism and Nazism – and into the inherent qualities of a democracy. In his psychoanalysis of the social scene, the author makes a new contribution to psychology by modifying the basic concepts of Freud in placing a purely biological orientation by a cultural one. To all who see that democracy today faces its gravest hour, Dr’ Fromm illustrates the essential character of the danger and the nature of democracy’s responsibility. By its brilliant exposition of the modern social scene ESCAPE FROM FREEDOM will help clarify many of today’s most perplexing problems’

Επιθυμεί πραγματικά ο σύγχρονος άνθρωπος την ελευθερία ή νιώθει φόβο μπροστά της;
Ένα κλασικό βιβλίο του μεγάλου διανοητή Erich Fromm που αποδεικνύεται πιο επίκαιρο από ποτέ.
“Ο φόβος μπροστά στην ελευθερία” του Erich Fromm παραμένει διαχρονικά ένα επίκαιρο και προφητικό βιβλίο για όσα συμβαίνουν σήμερα, αλλά και για όσα πιθανόν θα ακολουθήσουν, καθώς η ελευθερία περιορίζεται όλο και περισσότερο από την ένταση του οικονομικού, κοινωνικού, πολιτικού και θρησκευτικού ολοκληρωτισμού. 
Στο εμβληματικό αυτό έργο, ο Fromm εξηγεί αρχικά πως οι επαναστατικές αλλαγές στην οικονομική και κοινωνική οργάνωση, η υπέρμετρη δύναμη του κεφαλαίου και η οικονομική κρίση μεγαλώνουν τα αισθήματα αβεβαιότητας, μοναξιάς και ασημαντότητας του σύγχρονου ανθρώπου, ενώ η απειλή πολέμου ισχυροποιεί τον φόβο. Στη συνέχεια εστιάζει στους μηχανισμούς άμυνας του ατόμου, που είναι ταυτόχρονα και οι μηχανισμοί διαφυγής του από την ελευθερία: ο ολοκληρωτισμός, η ροπή προς την καταστροφή και ο κομφορμισμός. 
Και αν για τον ανυποψίαστο πολίτη ο κομφορμισμός είναι ακίνδυνος, για τον Fromm έχει τεράστια σημασία: στα πλαίσια αυτής της «λύσης», στην οποία προσφεύγει η πλειονότητα των μελών της κοινωνίας, ο άνθρωπος παύει να είναι ο εαυτός του και υιοθετεί απολύτως τον τύπο της προσωπικότητας που του επιβάλλουν τα πολιτιστικά πρότυπα, η κοινή γνώμη, η κοινή λογική. 
Έτσι, οι συνειδητοί φόβοι της μοναξιάς και της αβεβαιότητας αντιμετωπίζονται με την ένταξη στο όλον. Όμως, με αυτόν τον τρόπο, το άτομο πληρώνει το τίμημα για την απομάκρυνσή του από την αληθινή, θετική ελευθερία, η οποία συνίσταται στην αυθόρμητη δραστηριότητα.