Time Reborn: From the Crisis in Physics to the Future of the Universe / ΧΡΟΝΟS – η αναγέννηση

Nothing seems more real than time passing. We experience life itself as a succession of moments. Yet throughout history, the idea that time is an illusion has been a religious and philosophical commonplace. We identify certain truths as ‘eternal’ constants, from moral principles to the laws of mathematics and nature: these are laws that exist not inside time, but outside it. From Newton and Einstein to today’s string theorists and quantum physicists, the widest consensus is that the universe is governed by absolute, timeless laws.
In Time Reborn, Lee Smolin argues that this denial of time is holding back both physics, and our understanding of the universe. We need a major revolution in scientific thought: one that embraces the reality of time and places it at the centre of our thinking. E may equal mc squared now, but that wasn’t always the case. Similarly, as our understanding of the universe develops, Newton’s fundamental laws might not remain so fundamental. Time, Smolin concludes, is not an illusion: it is the best clue we have to fundamental reality. Time Reborn explains how the true nature of time impacts on us, our world, and our universe.
‘The strongest dose of clarity in written form to have come along in decades. The implications go far beyond physics, to economics, politics, and personal philosophy. Time Reborn places reality above theory in stronger and clearer terms than ever before, and the result is a path to better theory and potentially to a better society as well. Will no doubt be remembered as one of the essential books of the 21st century’ Jaron Lanier

Τι είναι χρόνος; Είναι κάτι πραγματικό ή μια ψευδαίσθηση που θα τελειώσει μόλις παύσει κάθε είδους «αλλαγή» στο Σύμπαν μας;
Ο χρόνος υπάρχει ή αναδύεται από έναν άχρονο Κόσμο;
Σκεφτόμαστε και ζούμε «εντός» ή «εκτός» χρόνου;
Ζούμε σε ένα σύμπαν Μπόλτσμαν ή σε ένα σύμπαν Λάιμπνιτς; 
Ελεύθερη βούληση ή μοίρα; Αλλαγή ή αιωνιότητα; Ατομικότητα ή ομοιομορφία; 
Άραγε, οι φυσικοί νόμοι είναι αδήριτοι και διαχρονικοί ή εξελίσσονται στον χρόνο, στο πλαίσιο μιας κοσμολογικής φυσικής επιλογής;

Τέτοιου είδους αντινομίες θέτει –και απαντά– ο διαπρεπής θεωρητικός φυσικός Λι Σμόλιν. 
Επαναπροσδιορίζει τη φυσική και αμφισβητεί ευθέως τον Αϊνστάιν που θεωρούσε τον χρόνο επουσιώδη για την περιγραφή του Κόσμου. 

«Παλαιότερα υιοθετούσα την πλασματική φύση του χρόνου. Λαχταρούσα ν’ αλλάξω τον χρονοδέσμιο κόσμο του ανθρώπου με έναν κόσμο καθαρής και άχρονης μαθηματικής αλήθειας. 
Σήμερα, βρίσκομαι στην αντίπερα όχθη: τίποτε απ’ όσα γνωρίζουμε ή βιώνουμε δεν πλησιάζει περισσότερο στην καρδιά της φύσης απ’ όσο η πραγματικότητα της ύπαρξης του χρόνου.
Η αιτία γι’ αυτή τη λυτρωτική άρνηση στην επιστημονική ορθοδοξία βρίσκεται στις πρόσφατες εξελίξεις της κοσμολογίας. Η επόμενη επανάσταση στη θεωρητική φυσική είναι “προ των πυλών”. Το κλειδί για το νόημα της κβαντικής θεωρίας και της τελικής ενοποίησής της με τον χώρο, τον χρόνο, τη βαρύτητα και την κοσμολογία, βρίσκεται στον χρόνο. Για να κατανοήσουμε την εικόνα του Σύμπαντος, όπως μας αποκαλύπτεται, πρέπει να ενστερνιστούμε την πραγματικότητα στην ύπαρξη του χρόνου με έναν νέο τρόπο. Αυτό εννοώ λέγοντας ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ του Χρόνου».
Lee Smolin